Παρίσι: Νέα γεωπολιτικά δεδομένα μετά τα τρομοκρατικά κτυπήματα – Πώς επηρεάζεται ο τουρισμός;

14/11/2015
Γράφει ο ΓιώργοςΑλεξάκης

Τα πρωτοφανή για την Ευρώπη πολλαπλά τρομοκρατικά κτυπήματα στην πλέον δημοφιλή πόλη του κόσμου, που υποδέχεται πάνω από 13 εκατομμύρια επισκεπτών ετησίως φέρνουν τα πάνω κάτω στη γεωπολιτική ατζέντα. Αναπόφευκτα επηρεάζεται και η τουριστική βιομηχανία η πλέον ευαίσθητη στις διεθνείς εξελίξεις αλλά και στις γεωστρατηγικές ανακατατάξεις.
Στο φόντο των επιθέσεων στο Παρίσι χτίζεται μια νέα εποχή στην ΕΕ με χαρακτηριστικά το εξής:
-Η Γαλλία χώρα σύμβολο της ευρωπαϊκής ενοποίησης αποτελεί τον πρώτο στόχο του Τζιχάντ. Όντας κοντά στις εστίες έντασης και φιλοξενώντας τη μεγαλύτερη ισλαμική κοινότητα εκτός περιοχών της Ασίας και της Αφρικής έχει ήδη στα σπλάχνα της πυρήνες τρομοκρατικούς.
-Η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να είναι παρακολούθημα των ΗΠΑ στο ρόλο της αποκατάστασης της διεθνούς τάξης. Απειλείται περισσότερο από τις ΗΠΑ λόγω εγγύτητας με τις εστίες έντασης. Παράλληλα διακυβεύονται ζωτικά της συμφέροντα. Κι αυτό εκτείνεται πέρα από τη Γαλλία που λόγω Συρίας και Λιβύης που πλέον παίζει ενεργό ρόλο.
- Η Γερμανία καλείται να πάρει θέση είτε μετέχοντας στις πολύ πιθανές πολεμικές επιχειρήσεις είτε στηρίζοντάς τις οικονομικά εκταμιεύοντας σημαντικά ποσά από τα πλεονάσματά της, είτε χαλαρώνοντας τη συνταγή της ύφεσης που δημιουργεί πολιτική αποσταθεροποίηση σε όλη την Ευρώπη. Παράλληλα ως δεύτερη χώρα – παραγωγός όπλων θα πρέπει να ελέγξει τις ροές και τα δίκτυα διανομής, κάτι που αναμφισβήτητα έχει βαρύ κόστος για τη βιομηχανία της.
- Το αίτημα για κοινή πολιτική άμυνας, ασφάλειας μπαίνει και πάλι. Ωστόσο λόγω της διακυβερνητικής υφής της ΕΕ η ανάδειξη ενός αιτήματος για κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική άμυνας θα δοκιμάσει αντοχές όπως και το 2003. Έστω κι αν τώρα οι εποχές έχουν αλλάξει.
- Η απειλή για υπονόμευση της Ζώνης Σένγκεν με ανόρθωση φρακτών ακυρώνει μια βασική ενωσιακή διαδικασία και βάζει σε αμφισβήτηση τη λειτουργία του ενιαίου οικονομικού χώρου. Ουσιαστικά γυρίζει την ΕΕ πίσω την ώρα που ο άλλος ενωσιακός πυλώνας, το ευρώ βρίσκεται σε απόλυτη αμφισβήτηση λόγων των μακροοικονομικών ανισορροπιών.
-Η ΕΕ βρίσκεται στα πρόθυρα πολέμου στη Μέση Ανατολή και θα πρέπει για πρώτη φορά να καθορίσει στρατηγικές.

Για την Ελλάδα οι εξελίξεις αυτές την ώρα της πιο κρίσιμης οικονομικής συγκυρίας βάζει μπροστά νέες προκλήσεις.
-Κύριο ζητούμενο η διατήρηση της εθνικής ασφάλειας αλλά και της εσωτερικής τάξης.
- Η διαμόρφωση επαρκούς πολιτικής διαχείρισης των προσφυγικών ρευμάτων που θα διογκωθούν σε περίπτωση πολέμου. Η θετική εικόνα που έχει η χώρα με τις 120 χιλιάδες διασώσεις και την περίθαλψη εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων πρέπει να διαφυλαχθεί. Ωστόσο θα πρέπει να αποτραπεί και ο κίνδυνος που υπάρχει να καταστεί η χώραςένα απέραντο στρατόπεδο συγκέντρωσης σε περίπτωση που κλείσουν τα σύνορα οι Ευρωπαίοι. Η κόντρες των κρατών μελών αλλά και η απροθυμία της Τουρκίας αλλά και των αφρικανικών κρατών να περιορίσουν τα μεταναστευτικά κύματα βάζουν την Αθήνα αλλά και τις Βρυξέλλες μπροστά σε μεγάλες δυσκολίες.
-Η αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας, όντας σε εγγύτητα με τις περιοχές έντασης βάζει νέες δυσκολίες στην ούτως ή άλλως δύσκολη σχέση με τη γείτονα χώρα.
- Η πολιτική της λιτότητας και η παρουσία της χώρας σε πρόγραμμα (εκτός δηλαδή QE) θέτει επιπλέον βάρη σε περίπτωση κορύφωσης της κρίσης. Απαιτείται προφανώς αξιοποίηση του όποιου μομέντουμ σε παρασκηνιακό μόνο επίπεδο (διαφορετικά καθίσταται επικίνδυνο) για να χαλαρώσει μια πολιτική που υπονομεύει την κοινωνική σταθερότητα. Το παράδειγμα της Ιταλίας όπου ο Ρέντσι προχωρά σε γενναίες μειώσεις φόρων το 2016 είναι οδηγός και μπορεί να αξιοποιηθεί.
Σε επίπεδο τουρισμού η εικόνα μπορεί άμεσα να μην αλλάζει αλλά σίγουρα επηρεάζεται.
-Προορισμοί όπως το Παρίσι έστω κι αν έχουν ισχυρό Brand πλήττονται, όπως και η λογική του city break στις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης. Ωστόσο τα οι δημοφιλείς προορισμοί δεν «πέφτουν» τόσο άμεσα.
-Το κλίμα ασφάλειας επανακάμπτει ως κεντρικό θέμα στην τουριστική βιομηχανία.
-Η επιβολή ελέγχων στα σύνορα δημιουργεί προσκόμματα. Ωστόσο η κατάσταση ακόμα δεν είναι τόσο σοβαρή που να αποτυπώνει κόστος βαρύ στην τουριστική βιομηχανία.
- Αναδεικνύονται ασφαλείς προορισμοί όπως ίσως η Αθήνα, κάτι που πρέπει να αξιοποιηθεί δεόντως.
-Η ανάπτυξη στις αγορές του Κόλπου ως σημεία εισερχόμενου τουρισμού απαιτεί προσοχή και δέουσα σημασία με την παράμετρο της ασφάλειας να είναι κομβική.
- Η επανάκαμψη του Ιράν, που πλέον αρθρώνει αντι –τρομοκρατικό λόγο δημιουργεί όρους γεωπολιτικής και οικονομικής συνάφειας με τον μεγάλο παίκτη στη Μ. Ανατολή.
- Απαιτείται εκπόνηση σχεδίων διαχείρισης κρίσεων που να λαμβάνει όλες τις παραμέτρους υπόψιν. Το ότι κάτι γίνεται σε άλλη γειτονιά δεν πρπέπει να οδηγεί σε εφησυχασμό. Η αδράνεια είναι άκρως επικίνδυνη.