Σχέδιο στο συρτάρι για φορολόγηση των παράνομων καταλυμάτων

8/11/2016
Φιλόδοξα σχέδια που ερώτημα παραμένει εάν θα ισχύσουν τελικά περιλαμβάνει ο απολογισμός
έκτασης περίπου 130 σελίδων του απελθόντα αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη. Εκεί προβλέπονται μέτρα όπως η φορολόγηση της «οικονομίας διαμοιρασμού- sharing economy», το πρόσθετο αφορολόγητο όριο για μισθωτούς και συνταξιούχους, οι οποίοι δαπανούν πάνω από το 80% του εισοδήματός τους με πλαστικό χρήμα, η προσπάθεια δημιουργίας "ειδικού επαγγελματικού λογαριασμού" για όλες τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που θα εγκαταστήσουν συσκευή αποδοχής ηλεκτρονικών πληρωμών (POS) και η πρόσθετη έκπτωση φόρου για τους κατοίκους των νησιών στα οποία καταργούνται οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ
Ουσιαστικά στο μακροσκελές κείμενο περιγράφονται κάποιες προθέσεις πεπραγμένα αναφορικά με τους φορολογικούς ελέγχους, την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και γενικότερα την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Κεντρικό σε αυτά είναι το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για την επέκταση της χρήσης πλαστικού χρήματος στην αγορά, ως μέσο για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και η φορολόγηση των δραστηριοτήτων ευκαιριακής μίσθωσης ακινήτων.
Το σχέδιο για τα φορολόγηση των παράνομων καταλυμάτων
Το σχέδιο προβλέπει την επιβολή φόρου βραχυχρόνιας μίσθωσης 5% στην αξία των παρεχόμενων υπηρεσιών διανυκτέρευσης, καθώς και την υπαγωγή των εισπραττόμενων μισθωμάτων σε φόρο εισοδήματος με βάση την ισχύουσα κλίμακα συντελεστών 15%-45%. Όπως αναφέρεται, στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος των νομίμως λειτουργούντων τουριστικών καταλυμάτων, η παραοικονομία και η φοροδιαφυγή και εν τέλει να εξασφαλιστούν πρόσθετα φορολογικά έσοδα ύψους 250 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Σύμφωνα, ειδικότερα, με τα όσα επισημαίνονται στο κείμενο:
Οι δραστηριότητες ευκαιριακής μίσθωσης ακινήτων χαρακτηρίζονται συνήθως με τον όρο «σκιώδης φιλοξενία» (shadow hospitality). Στις περιπτώσεις αυτές η σύνδεση εκμισθωτή-μισθωτή γίνεται κυρίως μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η οποία διευκολύνει τη συναλλαγή και αμείβεται για τη «μεσιτεία» της. Ο τζίρος αυτών των δραστηριοτήτων στη χώρα μας εκτιμάται στο 1,4 δισ. ευρώ ετησίως.
Η «σκιώδης φιλοξενία» έχει συμβάλει στην υποκατάσταση των νόμιμων καταλυμάτων από άτυπα. Ορισμένες μελέτες μάλιστα εκτιμούν τον βαθμό υποκατάστασης στο 70%. Η υποκατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε απώλειες θέσεων εργασίας στον ξενοδοχειακό κλάδο και έχει συμβάλει στην αύξηση της αδήλωτης εργασίας, της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής. Ειδικά, η μη φορολόγηση του εισοδήματος των δραστηριοτήτων «σκιώδους φιλοξενίας» προκαλεί απώλεια φορολογικών εσόδων ύψους περίπου 250 εκατ.
Πρόθεση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών είναι η σύλληψη και η φορολόγηση του διαφυγόντος εισοδήματος και ταυτόχρονα η προστασία του υγιούς ανταγωνισμού. Στο πλαίσιο αυτό η ηγεσία του υπουργείου έχει ήδη εκπονήσει, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία, σχέδιο δράσης για τη φορολογική αντιμετώπιση του φαινομένου της «σκιώδους φιλοξενίας». Το σχέδιο περιλαμβάνει:
1. Τη δημιουργία μητρώου καταλυμάτων που εκμισθώνονται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας και τη σύνδεση κάθε καταλύματος με αντίστοιχο Αριθμό Ταυτότητας Ακινήτου.
2. Τη σύναψη συμφωνιών με τις επιμέρους ηλεκτρονικές πλατφόρμες για την παροχή πληροφοριών στη φορολογική διοίκηση ως προς τα εκμισθωμένα ακίνητα.
3. Τη διενέργεια ελέγχων από μικτά κλιμάκια για την εξασφάλιση συμμόρφωσης ως προς το δημιουργούμενο μητρώο.
4. Την επιβολή διοικητικών και φορολογικών προστίμων σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης.
Ταυτόχρονα το υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης προωθούν νομοθετικές ρυθμίσεις για τη συνολική αντιμετώπιση του φαινομένου της «σκιώδους φιλοξενίας». Το «πακέτο» των προωθούμενων ρυθμίσεων αποτελεί ήδη αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς. Βάσει των προωθούμενων ρυθμίσεων, όλοι όσοι επιθυμούν να μισθώσουν βραχυπρόθεσμα το ακίνητό τους οφείλουν να τηρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, οι οποίες στοχεύουν στην προάσπιση του υγιούς ανταγωνισμού και στη διασφάλιση ενός ελάχιστου επιπέδου ποιότητας των προς εκμίσθωση ακινήτων.
Τα βασικά σημεία του υπό διαπραγμάτευση σχεδίου ρυθμίσεων έχουν, αναλυτικά, ως εξής:
α) Ο υποψήφιος εκμισθωτής πρέπει να είναι φυσικό πρόσωπο και να εγγραφεί σε ειδικό μητρώο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, το οποίο θα αποτελεί την ταυτότητα του προς εκμίσθωση ακινήτου και θα συνοδεύει κάθε συναλλαγή. Η μη συμμόρφωση θα επισύρει βαρύτατο πρόστιμο ύψους 50.000 ευρώ.
β) Τίθεται όριο στον αριθμό των εκμισθούμενων ακινήτων ανά εκμεταλλευτή και στην ετήσια διάρκεια της μίσθωσης.
γ) Επιβάλλεται φόρος βραχυχρόνιας μίσθωσης ίσος με το 5% επί της αξίας της διανυκτέρευσης, ο οποίος θα αποδίδεται στο ελληνικό Δημόσιο από οποιονδήποτε λειτουργεί ως ενδιάμεσος (κυρίως τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες).
δ) Οι εκμεταλλευτές των ακινήτων μέσω της οικονομίας διαμοιρασμού θα θεωρούνται ότι αποκτούν εισόδημα από ακίνητα και όχι από επιχειρηματική εκμετάλλευση. Έτσι, η πλειονότητα των εκμισθωτών που διαθέτουν ένα ή δύο ακίνητα τα οποία εκμισθώνουν και αποκτούν εισόδημα έως και 12.000 ευρώ τον χρόνο θα φορολογούνται με τον χαμηλό φορολογικό συντελεστή 15%. Αντίθετα, όσοι υποκρύπτονται πίσω από την οικονομία του διαμοιρασμού και λειτουργούν σκιώδη ξενοδοχειακά καταλύματα αποκτώντας υψηλά εισοδήματα χωρίς, μέχρι σήμερα, να αποδίδουν φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, θα επιβαρύνονται με φορολογικούς συντελεστές 35% και 45% επί των ακαθάριστων κερδών τους, γεγονός που θα λειτουργεί ως αντικίνητρο.