Η Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης φιλοξενεί την πρώτη σύγχρονη Οικουμενική Σύνοδο των Ορθοδόξων
28/1/2016
Στην Κρήτη για πρώτη φορά μετά από 962 χρόνια συγκαλείται η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Μετά τη συνεδρίαση των προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών τις προηγούμενες ημέρες στο Σαμπεζύ της Ελβετίας αποφασίστηκε η ιστορική αυτή σύγκληση της Συνόδου, που αντιστοιχεί ως προς το κύρος και την εμβέλεια με τις Οικουμενικές Συνόδους της προσχισματικής Εκκλησίας.
Οι εργασίες αναμένεται να πραγματοποιηθούν από τις 16 έως και τις 27 Ιουνίου, ενώ την Κυριακή της Πεντηκοστής, που φέτος θα εορταστεί στις 19 Ιουνίου, θα πραγματοποιηθεί προεξάρχοντους του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου υπέρλαμπρο αρχιερατικό συλλείτουργο στον Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Μηνά στο Ηράκλειο της Κρήτης.
Η σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου ήταν μια εργώδης και ιδιαίτερα κοπιαστική προσπάθεια όχι απλώς ετών, αλλά τεσσάρων δεκαετιών και όραμα του μακαριστού Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα που επιθυμούσε διακαώς η Ορθόδοξη Εκκλησία να αρθρώσει σύγχρονο λόγο και να βρει τον βηματισμό της στην μετανεωτερική παγκόσμια κοινωνία.
Αυτό το όραμα ενστερνίσθηκε, συνέχισε να καλλιεργεί και τελικά πέτυχε να το κάνει πραγματικότητα ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος που μεθοδικά εδώ και 25 χρόνια προετοίμασε το έδαφος για την σύγκληση της Συνόδου.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, Βαρθολομαίος, στην εισηγητική ομιλία του, την περασμένη Πέμπτη, κατά την έναρξη των εργασιών της Σύναξης, στη Γενεύη, τόνισε ότι «εις ημάς ανήκει η μεγάλη πλέον ευθύνη, άνευ περαιτέρω χρονοτριβής, όπως μετατρέψωμεν το όραμα (σ.σ. της συγκλήσεως της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας) εις πραγματικότητα».
Στην Κρήτη και όχι στην Κωνσταντινούπολη
Στις μοναδικές εγκαταστάσεις της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης στο Κολυμπάρι Χανίων δίπλα στο ιστορικό μοναστήρι της Γωνιάς θα πραγματοποιηθούν τελικά οι εργασίες της Πανορθόδοξης Συνόδου.
Η Σύναξη των Προκαθημένων του 2014 είχε αποφασίσει ώστε να συνέλθει η Σύνοδος στην Κωνσταντινούπολη στον ναό της Αγίας Ειρήνης, εκεί που είχε συγκληθεί το 381 μ.Χ η Β΄Οικουμενική Σύνοδος.
Ωστόσο, «έκτακτες αντικειμενικές περιστάσεις», δηλαδή η ένταση που υπάρχει το τελευταίο διάστημα στις σχέσεις της Τουρκίας με την Ρωσία και οι οποίες εμποδίζουν βασικά τον πατριάρχη Μόσχας, Κύριλλο και την υπ' αυτόν αντιπροσωπεία του να μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη οδήγησαν στην αλλαγή του τόπου διεξαγωγής της Συνόδου.
Ατζέντα με περικοπές θεμάτων
Η ατζέντα των θεμάτων που θα συζητηθούν στην Πανορθόδοξη του Ιουνίου αποτέλεσε προϊόν σκληρών διαπραγματεύσεων και εκατέρωθεν υποχωρήσεων μεταξύ των Προκαθημένων, προκειμένου να γεφυρωθούν οι διαφορές και να καταστεί εφικτή η σύγκληση της Αγίας Συνόδου.
Στην θεματολογία τελικά θα περιλαμβάνονται τα εξής θέματα:
• Η Ορθόδοξη Διασπορά.
• Τα κανονικά κωλύματα γάμου, ιδίως στην περίπτωση των διαχριστιανικών γάμων.
• Η νηστεία και το εάν πρέπει να αλλάξουν οι κανόνες της νηστείας της Τετάρτης και Παρασκευής.
• Οι σχέσεις Ορθοδόξων Εκκλησιών προς τον υπόλοιπο χριστιανικό κόσμο.
• Η Ορθοδοξία και η Οικουμενική Κίνηση.
• Η συμβολή των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών στην επικράτηση των χριστιανικών ιδεωδών τη ειρήνης, ελευθερίας, αδελφοσύνης και της αγάπης μεταξύ των λαών και άρση των φυλετικών και άλλων διακρίσεων.
Από την αρχική λίστα της θεματολογίας εξαιρέθηκαν βέβαια τρία ζητήματα που αφορούν κυρίως διοικητικά ζητήματα της ορθόδοξης Εκκλησίας, τα οποία όμως είναι ικανά όχι απλώς να προκαλέσουν εντάσεις, αλλά και να «τινάξουν στον αέρα» τις σχέσεις μεταξύ των Εκκλησιών, ακόμα και την ίδια την Πανορθόδοξη Σύνοδο.
Το ζήτημα της απόδοσης αυτοκεφαλίας, δηλαδή ο τρόπος που μπορεί μια Εκκλησία να κηρυχθεί αυτοκέφαλη και αυτόνομη, αλλά και το θέμα των Διπτύχων, δηλαδή η σειρά κατάταξης των Ορθόδοξων Εκκλησιών δεν περιλήφθηκαν τελικά στην λίστα της θεματολογίας.
Ο τρόπος απονομής του αυτοκεφάλου δηλαδή αυτονομίας σε τοπικές Εκκλησίες αποτελεί αντικείμενο προστριβής μεταξύ του Φαναρίου και της Μόσχας, ενώ σε ό,τι αφορά το θέμα των Διπτύχων, δηλαδή στην σειρά τιμής και κατάταξης των Εκκλησιών για ευνόητους λόγους τελικά δεν θα συζητηθεί, προκειμένου να μην θιγεί η σειρά μνημόνευσης των Προκαθημένων των Εκκλησιών.
Εκτός ατζέντας και το κοινό ημερολόγιο
Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και οι σλαβικές Εκκλησίες, όπως αυτή της Ρωσίας συνεχίζουν να χρησιμοποιούν το παλαιό ημερολόγιο το λεγόμενο Ιουλιανό που έχει μια διαφορά 14 ημερών σε σχέση με το -σε παγκόσμια χρήση- γρηγοριανό ημερολόγιο που χρησιμοποιούν το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και Αντιοχείας, αλλά και οι Εκκλησίες της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αλβανίας.
Μια ενδεχόμενη αλλαγή του ημερολογίου θα έφερνε πιο κοντά την Ορθόδοξη με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και στον διμερή τους διάλογο, καθώς μπορούσε να οδηγήσει στον κοινό ορισμό εορτασμού του Πάσχα. Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων δεν συζητά καν το θέμα αλλαγής του τρόπου εορτασμού του Πάσχα.