Καμπάνες από την ΕΕ σε αεροδρόμια και αεροπορικές για κρατική στήριξη
1/10/2014
H Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σήμερα μία δέσμη αποφάσεων που αφορούν τις κρατικές ενισχύσεις προς τα αεροδρόμια και τις αεροπορικές εταιρείες στο Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Σουηδία
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε επτά αποφάσεις μετά από έρευνες σε βάθος που αφορούν την κρατική ενίσχυση που παρέχεται σε αεροδρόμια και αεροπορικές εταιρείες στο Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Σουηδία. Ειδικότερα, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα αεροδρόμια Zweibrücken (Γερμανία) και Charleroi (Βέλγιο) έλαβαν κρατικές ενισχύσεις που δεν συμβιβάζονται με τους κανόνες της ΕΕ και θα πρέπει τώρα να επιστραφούν. Επιπλέον, η Επιτροπή κίνησε έρευνα σε βάθος σχετικά με κρατική οικονομική στήριξη που χορηγείται σε ορισμένες αεροπορικές εταιρείες που πετούν από το αεροδρόμιο Zaventem (Bruxelles-National airport) των Βρυξελλών . Οι αποφάσεις της ΕΕ, βασίζονται στις νέες κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής για τις κρατικές ενισχύσεις σε αεροδρόμια και αεροπορικές εταιρείες (βλέπε IP / 14/172) που εγκρίθηκαν το Φεβρουάριο του 2014.
Ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Joaquín Almunia αρμόδιος για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε ότι «Οι κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις επιτρέπουν στις δημόσιες αρχές να χορηγούν στήριξη σε αεροδρόμια, όπου αυτό δικαιολογείται, ιδίως όταν βελτιώνει την προσβασιμότητα της περιοχής και παρέχει μια σημαντική συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη της. Ωστόσο, η αδικαιολόγητα ευνοϊκή μεταχείριση με χρήματα ορισμένων αεροπορικών εταιρειών στρεβλώνει τον ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά. "
Σήμερα, η Επιτροπή εξέδωσε αποφάσεις για δύο τύπους μέτρων:
- χρηματοδοτική στήριξη που χορηγείται σε αεροδρόμια και
- οικονομικές συνθήκες που προσφέρονται από τους διαχειριστές των αερολιμένων σε ορισμένες αεροπορικές εταιρείες για τις δραστηριότητές τους στα αεροδρόμια αυτά.
Όσον αφορά τη χρηματοδοτική στήριξη για τα αεροδρόμια, η Επιτροπή έλαβε υπόψη τη σημασία αυτών των αεροδρομίων για τις τοπικές ανάγκες και την οικονομική ανάπτυξη καθώς και την ανάγκη για πρόληψη ή αποκατάσταση αδικαιολόγητης βλάβης σε ανταγωνιστικά αεροδρόμια. Σύμφωνα με τις αρχές αυτές, η Επιτροπή ενέκρινε πλήρως την κρατική ενίσχυση που χορηγήθηκε για τα αεροδρόμια της Φρανκφούρτης-Hahn και Saarbrücken της Γερμανίας, Alghero στην Ιταλία και Vasteras στη Σουηδία.
Στην περίπτωση του αεροδρομίου Zweibrücken στη Γερμανία, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι τόσο οι επενδύσεις όσο και τις λειτουργικές ενισχύσεις που καταβάλλονται στο διαχειριστή του αεροδρομίου από το 2000 είναι ασυμβίβαστες με την ενιαία αγορά. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το αεροδρόμιο Zweibrücken βρίσκεται σε απόσταση περίπου 40 χιλιομέτρων από το αεροδρόμιο του Saarbrücken, το οποίο έχει τεθεί σε λειτουργία δεκαετίες τώρα, και δεν είχε λειτουργήσει σε πλήρη δυναμικότητα, όταν το αεροδρόμιο Zweibrücken εισήλθε στην αγορά, και ήταν ζημιογόνο, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η ενίσχυση προς το αεροδρόμιο Zweibrücken αεροδρόμιο ήταν άσκοπη και ασύμφορη για την ανάπτυξη αερολιμενικών υποδομών στην ίδια περιοχή. Ως εκ τούτου, η ενίσχυση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, και έδωσε ένα αδικαιολόγητο οικονομικό πλεονέκτημα στο αεροδρόμιο Zweibrücken έναντι των ανταγωνιστών της, και συγκεκριμένα του Saarbrücken. Οι ενισχύσειις αυτές πρέπει να επιστραφούν.
Ως προς το αεροδρόμιο Charleroi στο Βέλγιο, η Επιτροπή αναγνώρισε ότι η ενίσχυση που χορηγήθηκε προς το αεροδρόμιο επέτρεψε να αναπτυχθεί σημαντικά από το 2002, και συνέβαλε σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη της περιφέρειας της Βαλλονίας.
Ωστόσο, η ενίσχυση πρόσφερε ένα σημαντικό οικονομικό πλεονέκτημα στο αεροδρόμιο Charleroi και έτσι προκάλεσε σημαντικές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, η οποίες αυξήθηκαν με την πάροδο του χρόνου, καθώς η κίνηση του αεροδρομίου μεγάλωνε. Εν όψει των παραπάνω θετικών και αρνητικών επιπτώσεων, η Επιτροπή έκρινε, ότι ένα μέρος της ενίσχυσης αυτής μπορεί να εγκριθεί και ότι το αεροδρόμιο Charleroi πρέπει να επιστρέψει το υπόλοιπο ποσό, ύψους περίπου € 6.000.000. Επιπλέον, το Βέλγιο θα πρέπει να μεριμνά ώστε, από τώρα, το τέλος παραχώρησης που κατέβαλε ο φορέας διαχείρισης του αερολιμένα σε αντάλλαγμα για το δικαίωμα εκμετάλλευσης των υποδομών του να να αντανακλά μια δίκαιη τιμή της αγοράς.
Η Επιτροπή διαπίστωσε επίσης ότι ορισμένες συμφωνίες που έχουν συναφθεί από τους διαχειριστές των αεροδρομίων Zweibrücken και Alghero με δικαιούχες αεροπορικές εταιρείες συνιστούν αδικαιολόγητο οικονομικό πλεονέκτημα που πρέπει επιστραφεί. Οι ενδιαφερόμενες αεροπορικές εταιρείες είναιοι TUIfly, Germanwings (θυγατρική της Lufthansa) και Ryanair στην περίπτωση του αερολιμένα Zweibrücken, και οι Meridiana και Germanwings στην περίπτωση του αερολιμένα της Alghero. Η ανάλυση της Επιτροπής κατέδειξε ότι οι αεροπορικές εταιρείες καταβάλλουν λιγότερα από τις πραγματικές δαπάνες που αντικατοπτρίζουν την παρουσία τους στα εν λόγω αεροδρόμια.
Αντιθέτως για τα αεροδρόμια Vasteras, Frankfurt-Hahn, Saarbrücken και Charleroi, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι σχετικές αεροπορικές εταιρείες - κυρίως Ryanair - δεν έλαβαν κανένα αδικαιολόγητο πλεονέκτημα, διότι κατέβαλαν μια τιμή υψηλότερη από τις πρόσθετες δαπάνες που βαρύνουν τον αερολιμένα, ως αποτέλεσμα των δραστηριοτήτων που καλύπτονται από τις συμφωνίες.
Τέλος, η Επιτροπή ξεκίνησε έρευνα σε βάθος σε ένα βελγικό καθεστώς, τη χορήγηση περίπου € 19 εκατομμύρια από το δημόσιο χρήμα ανά έτος για την περίοδο 2014-2016 στον διευθυντή της του αεροδρομίου Zaventem, ο οποίος στη συνέχεια αναδιένεμε το ποσό σε ορισμένες αεροπορικές εταιρείες που πετούν από το αεροδρόμιο. Τα περισσότερα από τα χρήματα αυτά διατέθηκαν στην Brussels Airlines. Η Επιτροπή εκφράζει την ανησυχία ότι το μέτρο αυτό θα οδηγήσει στη διάθεση δημοσίων κονδυλίων για την χρηματοδότηση συνήθων εξόδων λειτουργίας επιλεγμένων αεροπορικών εταιρειών χωρίς την προώθηση οποιουδήποτε στόχου κοινού ενδιαφέροντος.