Τουρισμός: Iσχυρός κινητήρας οικονομικής μεγέθυνσης και κοινωνικής ανάπτυξης

Του Ηλία Κικίλια*
Περισσότερο από το 50% του ΑΕΠ των νησιωτικών και απομακρυσμένων περιοχών της χώρας μας, παρά την εποχικότητά του, δημιουργείται από τον τουρισμό: στο Νότιο Αιγαίο είναι 68%, στην Κρήτη 52% και στα Ιόνια 58%.Όσον αφορά στα έσοδα του κράτους, δεν χωράει αμφιβολία, ότι ένα μεγάλο μέρος των δημόσιων εσόδων και σημαντικό μέρος των εσόδων των Ταμείων, οφείλεται στις εισφορές και τους αυξημένους φόρους που απέδωσαν οι επιχειρήσεις του τουρισμού. Παράλληλα, η άμεση και έμμεση απασχόληση στον τομέα του τουρισμού έχει αγγίξει τις 800 χιλιάδες, ενώ έχει τη δυναμική να υπερβεί το 1 εκατομμύριο έως το 2021, ενώ το νέο ιστορικό υψηλό των αφίξεων και το 2016, επιβεβαιώνει το γεγονός ότι η χώρα μας έχει εδραιώσει την εικόνα και την αντίληψη ότι πρόκειται για έναν τουριστικό προορισμό που είναι μοναδικός στον κόσμο και αξίζει να βρεθεί στο top δέκα παγκοσμίως. Από την άλλη πλευρά, τα έσοδα δεν ακολουθούν κατ’ ανάγκη παράλληλη πορεία με αυτή των αφίξεων. Οι πραγματικοί παράγοντες που επηρέασαν τα έσοδα φέτος είναι, η υπερφορολόγηση, η πανευρωπαϊκή τάση μείωσης της Μέσης Τουριστικής Δαπάνης, ο μειωμένος χρόνος παραμονής στη χώρα μας και οι εκπτώσεις στις οποίες προχώρησαν οι επιχειρήσεις ώστε να μπορέσουν να προσελκύσουν κομμάτι της ζήτησης των πελατών τελευταίας στιγμής. Το ζήτημα αυτό θέτει επιτακτικά την αναγκαιότητα αναβάθμισης της ποιότητας του προϊόντος και των παρεχόμενων υπηρεσιών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που αναλύονται στο δεύτερο τεύχος της περιοδικής μελέτης: «Ελληνικός Τουρισμός: Εξελίξεις και Προοπτικές», η ζήτηση και για το 2017 παραμένει αυξημένη. Ήδη τα πρώτα μηνύματα από τον προγραμματισμό των αεροπορικών θέσεων είναι αισιόδοξα, όπως θετική είναι και η εικόνα από τις προ-κρατήσεις της Βρετανικής αγοράς. Οι μακροοικονομικές προοπτικές της χώρας μπορούν να γίνουν περισσότερο αισιόδοξες αν τηρηθούν με συνέπεια οι απαιτούμενες προϋποθέσεις και εξαλειφθούν οι αβεβαιότητες. Αργά αλλά σταθερά, στην ελληνική οικονομία αναπτύσσεται ένας εξαγωγικός αναπροσανατολισμός μέσω των εξαγωγών αγαθών και του τουρισμού, σε αντίθεση με την περίοδο πριν την κρίση. Οι έντονες διασυνδέσεις του τουρισμού με τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας υποδηλώνει ότι – υπό την προϋπόθεση του σχεδιασμού και εφαρμογής συνεπών και συγκροτημένων πολιτικών - ο τομέας μπορεί και πρέπει να γίνει ένας ισχυρός κινητήρας οικονομικής μεγέθυνσης και κοινωνικής ανάπτυξης.

* Ο Ηλίας Κικίλιας είναι Γενικός Διευθυντής, Ινστιτούτο ΣΕΤΕ. Το παρόν κείμενο είναι το εισαγωγικό του σημείωμα στο 2ο τεύχος της περιοδικής σειράς μελετών του Ινστιτούτου ΣΕΤΕ: «Ελληνικός Τουρισμός – Εξελίξεις & Προοπτικές».